Regio in Beeld: blijvend personeelstekort in Friesland

Ondanks een haperende economie in 2023, groeide de werkgelegenheid. UWV verwacht in 2024 en 2025 een toename van 3.000 banen in Friesland. In de uitzendbranche en in de horeca stijgt het aantal banen in 2025, terwijl het aantal banen in het openbaar bestuur en in het onderwijs krimpt.

Het aantal openstaande vacatures in Friesland steeg de afgelopen jaren sterk. De beroepsbevolking groeide minder hard. Er zijn niet genoeg mensen om de stijgende vraag naar personeel bij te houden. Aan het eind van het tweede kwartaal van 2024 stonden er 10.100 vacatures open. De Spanningsindicator wijst nog altijd op een krappe arbeidsmarkt. In een krappe of zeer krappe arbeidsmarkt is het voor werkgevers moeilijk om personeel te vinden.

De komende jaren blijft het personeelstekort in Friesland een probleem. Vooral in sectoren met grote maatschappelijke opgaven als zorg, onderwijs, ICT en techniek. Personeel in deze sectoren blijft schaars. Ook als de economie nauwelijks groeit. Voor verduurzaming zijn onder andere veel technici en ICT’ers nodig. Bijvoorbeeld voor de aanleg van laadpalen, uitbreiding van de elektriciteitsnetten of voor het installeren en onderhouden van machines in de industrie. Voor al deze klimaatberoepen stonden er in het tweede kwartaal van 2024 in Friesland 2.300 vacatures open.

De afgelopen 10 jaar is het aandeel werkenden sterk gestegen. Nederland heeft de hoogste arbeidsparticipatie in de EU. Ook in Friesland steeg de netto arbeidsparticipatie, tot een recordhoogte van 72,3% in 2023. Het aandeel werkenden lag 10 jaar eerder nog op 65,5%. Tegelijkertijd halveerde het aandeel onbenut arbeidspotentieel. Het onbenut arbeidspotentieel bestaat uit mensen die (meer uren) willen werken, maar dat nu nog niet doen.

Een deel van het onbenut arbeidspotentieel is in beeld bij UWV en gemeenten. In juni 2024 stonden er in Friesland 40.400 mensen als werkzoekende ingeschreven bij UWV.

Veel werkgevers kampen met personeelstekorten. Er is veel werk te doen, maar er is vaak te weinig personeel. Door het werk anders te organiseren kan het werk alsnog worden gedaan, zonder nieuw personeel te werven. Dit kan bijvoorbeeld door:

• het inzetten van technologie
• het efficiënter inrichten van het werkproces
• het aanbieden van scholing
• het creëren van combinatiebanen
• te kijken of medewerkers meer uren kunnen en willen werken

Ook het behouden van personeel is belangrijk. Tevreden werknemers zijn goede ambassadeurs voor de organisatie. Het binden en boeien van werknemers kan bijvoorbeeld door aandacht te geven aan de volgende punten:

• aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden
• carrièreperspectief
• een goed doordacht onboardingstraject

Er zijn verschillende manieren om vraag en aanbod op elkaar te laten aansluiten. Het laatste hoofdstuk van het rapport Regio in Beeld beschrijft de uitdagingen voor de arbeidsmarkt in Friesland.