Onderwijs
Het Nederlandse onderwijs bedient in totaal circa 2,4 miljoen leerlingen in het primair- en voortgezet onderwijs. Het mbo telt 0,5 miljoen studenten en het hbo en wo hebben samen 0,8 miljoen studenten. De arbeidsmarkt voor leraren en docenten is krap. De instroom van nieuwe leraren is in het primair- en voortgezet onderwijs te laag om het aantal uitstromende leraren te vervangen.
Hoe ziet het onderwijs eruit?
Het onderwijs bestaat uit de volgende onderwijstypen:
- primair onderwijs (po): basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs
- voortgezet onderwijs (vo): praktijkonderwijs, vmbo, havo en vwo
- middelbaar beroepsonderwijs (mbo): ROC’s, AOC’s en vakinstellingen
- hoger beroepsonderwijs (hbo): hogescholen
- wetenschappelijk onderwijs (wo): universiteiten
Tekort aan leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs
Er is een tekort aan leerkrachten in het basis- en voortgezet onderwijs. In vrijwel alle regio’s is het moeilijk om leerkrachten basisonderwijs te vinden. In het basisonderwijs zijn de tekorten het grootst in de Randstad.
In het voortgezet onderwijs is het lerarentekort het grootst bij de exacte vakken (informatica, wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie en techniek) en talen (Nederlands, Engels, Duits, Frans, klassieke talen). In het middelbaar beroepsonderwijs komen de tekorten grotendeels overeen met die van het voortgezet onderwijs. Ook hier gaat het om vakken als Nederlands, wiskunde en informatica. Daarnaast zijn er te weinig docenten in specifieke richtingen, zoals techniek, ICT en verpleegkunde/verzorging.
Aantal werknemersbanen in het onderwijs blijft licht stijgen
De afgelopen jaren groeide het aantal banen in de onderwijssector. Het aantal werknemersbanen steeg van ruim 540.300 in september 2020 naar bijna 588.600 in september 2024. Dat is een stijging van 9% in 4 jaar. Het groeitempo lijkt wel iets af te nemen.
Elk jaar is er van juni tot en met augustus een dip in het aantal onderwijsbanen. Dit komt doordat tijdelijke arbeidscontracten meestal beginnen bij de start van een schooljaar en aflopen als de zomervakantie begint.
Werknemersbanen onderwijs
Aantal vacatures in het onderwijs daalt
Het aantal openstaande vacatures in het onderwijs vertoonde in 2021, 2022 en 2023 een stijgende trend. In 2024 daalde het aantal openstaande vacatures. In het vierde kwartaal stonden er bijna 8.000 vacatures open. Een jaar eerder waren dat er nog 9.700 (-18%).
De daling komt vooral door de afnemende vraag naar onderwijsassistenten. Dit heeft te maken met het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) dat het schooljaar 2024-2025 afloopt. Met de gelden uit dit steunpakket, bedoeld om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen, werden vaak onderwijsassistenten ingezet. Ook is er minder vraag naar ondersteunend personeel, zoals administratief medewerkers. Het aantal vacatures voor leraren in het po en vo blijft hoog.
Het aantal openstaande vacatures wisselt sterk per kwartaal. Voor het einde van het school- of studiejaar willen onderwijsinstellingen de personeelsformatie voor het komende jaar rond hebben. Daarom is er elk jaar een vacaturepiek in het tweede kwartaal. Bij de start van het schooljaar is het aantal vacatures het kleinst.
Openstaande vacatures onderwijs
Aantal personen in de WW vanuit het onderwijs neemt toe
Tot halverwege 2023 daalde het aantal mensen met een WW-uitkering vanuit het onderwijs. Vanaf augustus 2023 zijn er elke maand meer WW-ontvangers dan in het jaar ervoor. In september 2024 waren er ruim 8.600 WW’ers uit de sector onderwijs. Dat is 14% meer dan in september 2023. De stijging komt vooral doordat er minder werk is voor onderwijsassistenten en administratief personeel. Het aantal WW-ontvangers met een lerarenberoep voor het po of vo is sinds 2023 nauwelijks gestegen.
Elk jaar hebben in de zomer veel leerkrachten een WW-uitkering nodig. Dit komt omdat veel tijdelijke contracten eindigen voor de zomervakantie.
Aantal WW’ers onderwijs
Meer over onderwijs?
Meer weten over de ontwikkelingen, kansen en mogelijkheden binnen het onderwijs? Lees dan onze artikelen over deze sector.
