Ontwikkeling WW past bij verslechterende economie

Eind juni 2024 kwam het aantal WW-uitkeringen uit op 167.800. Dit waren er 7.000 meer dan eind december 2023 (+4,4%). De toename ontstond vooral in januari en februari. De stijging in deze maanden is gebruikelijk, omdat er aan het eind van het jaar veel contracten aflopen. In 2024 bleek dit ‘eindejaarseffect’ sterker dan anders. Na maart was er alleen in mei nog een lichte toename van het aantal uitkeringen.

De gemiddelde WW-instroom per week was in 2024 iedere maand hoger dan in 2023. In totaal waren er in de eerste helft van dit jaar 15.600 meer nieuwe WW-uitkeringen dan in dezelfde periode vorig jaar. Per week was de gemiddelde WW-uitstroom in de eerste 6 maanden van 2024 ook vaak groter dan een jaar eerder. Toch was de uitstroom (circa 12.000 meer dan een jaar eerder) niet voldoende om de hogere instroom in met name januari en februari te compenseren. Veel mensen verlieten de WW omdat ze werk vonden. Sinds januari 2023 ligt dit aandeel in de meeste maanden tussen de 45 en 50%.

Het aantal ontslagaanvragen om bedrijfseconomische redenen was begin 2022 terug op het niveau van 2018 en 2019, de jaren voor de coronacrisis. Maar de oorlog in Oekraïne, die begon in februari 2022, had opnieuw gevolgen voor de Nederlandse economie. Energieprijzen stegen en consumenten en bedrijven werden geconfronteerd met uitzonderlijk hoge energierekeningen. Sinds deze energiecrisis nam het aantal ontslagaanvragen weer gestaag toe. Vanaf medio 2023 versnelde deze toename zelfs, onder meer omdat er een aantal grote retailers failliet ging. Vooral in januari 2024 was met ruim 3.700 aanvragen sprake van een piek. Dit verklaart mede waarom het aantal WW-uitkeringen in januari en februari sterker groeide dan gebruikelijk.

De toename van het aantal WW-uitkeringen en ontslagaanvragen past in het beeld van een economie die het moeilijk heeft. Zo waren er volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) het laatste halfjaar 40% meer faillissementen dan in dezelfde periode vorig jaar. De ontwikkeling is in lijn met de stijging van het aantal werkgevers dat bij UWV collectief ontslag aanvroeg (+44%). Ook de Kamer van Koophandel (KVK) meldt voor de eerste helft van 2024 meer faillissementen. Daarnaast waren er meer ondernemers die besloten te stoppen met hun bedrijf, terwijl het aantal startende ondernemers afnam. Het bruto binnenlands product (bbp) kromp volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het eerste kwartaal van 2024 met 0,5%.

Bbp-cijfers over het tweede kwartaal van 2024 zijn nog niet bekend. Het Centraal Planbureau (CPB) voorspelde in februari dat de economie in 2024 licht zal groeien (+1,1%). UWV verwacht desondanks dat het aantal WW-uitkeringen verder toeneemt en eind 2024 uitkomt op 179.400. Het aantal uitkeringen stijgt dan in de tweede helft van dit jaar nog iets sneller dan in de eerste helft.