Hoe zit dat met de banenafspraak en de quotumheffing?

Banenafspraak

Wat houdt de banenafspraak in?

Het kabinet en de sociale partners hebben afgesproken dat ze extra banen gaan creëren voor mensen met een arbeidsbeperking. Die afspraken staan in het sociaal akkoord van 11 april 2013. In totaal gaat het om 125.000 extra banen in 2026 (ten opzichte van 1 januari 2013):100.000 in de marktsector en 25.000 bij de overheid. De banenafspraak is een landelijke afspraak. De overheid gaat zichzelf en de werkgevers ook houden aan het aantal banen dat ze moeten creëren voor de doelgroep.

Doel van de banenafspraak

Mensen met een arbeidsbeperking komen moeilijk aan werk. Hun arbeidsparticipatie staat al jaren op een laag niveau. Als mensen met een arbeidsbeperking meer kansen krijgen en vaker bij een reguliere werkgever aan de slag gaan, ontstaat er een meer inclusieve arbeidsmarkt. Dat is een arbeidsmarkt waar iedereen meedoet: of je nou hoogopgeleid bent, gehandicapt enzovoort. Om deze inclusieve arbeidsmarkt dichterbij te brengen, hebben werkgevers in het sociaal akkoord afgesproken om in de komende jaren 125.000 extra banen voor mensen met een arbeidsbeperking te realiseren.

Wie is de doelgroep?

In het doelgroepregister (uwv.nl) staan gegevens van personen die onder de banenafspraak vallen of die alleen meetellen voor de quotumheffing. UWV beheert dit register. De volgende mensen staan in het doelgroepregister:

• Mensen die onder de Participatiewet vallen en die geen wettelijk minimumloon (WML) kunnen verdienen.
• Mensen met een Wsw-indicatie 1.
• Wajongers met arbeidsvermogen.
• Mensen met een Wiw-baan of Id-baan.
• Mensen die via de Praktijkroute in het doelgroepregister zijn opgenomen. De gemeente laat op de werkplek van de werknemer een gevalideerde loonwaardemeting uitvoeren. Wordt er vervolgens vastgesteld dat zij niet het wettelijk minimumloon kunnen verdienen, dan worden zij zonder beoordeling door UWV opgenomen in het doelgroepregister.

De sociale partners en de gemeenten hebben afgesproken dat mensen op de Wsw-wachtlijst en Wajongers de eerste jaren voorrang krijgen bij het plaatsen op een baan.

Mensen met een Wajong-uitkering, Wsw-indicatie en met een Wiw en ID-baan, zijn automatisch opgenomen in het register. De mensen uit de Participatiewet neemt het UWV in het register op als beoordeeld is dat zij tot de doelgroep horen.

Het doelgroepenregister is toegankelijk voor werkgevers.

Hoeveel uur is een baan bij de banenafspraak?

Een baan binnen de banenafspraak telt als 1 baan als het om 25,5 uur per week gaat. Wel kan een werkgever 2 mensen aannemen en ze allebei 13 uur laten werken. Dan tellen de 2 contracten als 1 baan voor de banenafspraak.

Quotumheffing

Wat houdt het quotum arbeidsbeperkten in?

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) kan een wettelijk quotum in werking stellen. Het betekent dat een werkgever een minimaal aantal banen moet creëren voor mensen die in de doelgroep banenafspraak vallen. Werkgevers die binnen een jaar niet voldoende banen creëren, betalen dan mogelijk een quotumheffing.

Alleen werkgevers met 25 of meer werknemers krijgen mogelijk met de quotumheffing te maken. In het jaar voordat de quotumheffing gaat gelden, bepaalt SZW hoeveel banen de werkgever moet creëren. Dit aantal kan voor de sector overheid anders zijn dan voor de sector markt. Voordat de quotumregeling ingaat, is er wel nog overleg tussen politiek, gemeenten, het Rijk en de sociale partners. Ook moet de regeling nog eerst door de Tweede Kamer worden goedgekeurd.

Wanneer gaat de quotumheffing in?

Dit is afhankelijk van de resultaten van de Banenafspraak. Voor 2016 is voldaan aan de Banenafspraak. In juni 2017 is de volgende meting, om na te gaan of werkgevers en de overheid nog steeds voldoen aan de Banenafspraak. Als dat niet het geval is, kan de quotumheffing gaan gelden voor de sector (of de sectoren) die de aantallen uit de banenafspraak niet heeft (of hebben) gehaald.

Ondersteuning UWV aan werkgevers

Hoe kunnen UWV en gemeenten werkgevers ondersteunen?

Gemeenten hebben met de Participatiewet (waar de Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten onder valt) middelen gekregen om mensen met arbeidsbeperkingen te ondersteunen naar werk. Gemeenten kunnen als dat nodig is ook instrumenten inzetten om werkgevers daarbij te helpen. Ook UWV heeft middelen die het in kan zetten voor mensen die onder de Participatiewet vallen en om werkgevers te ondersteunen. Ook met andere vormen van werkgeverdienstverlening ondersteunen organisaties de werkgevers.

Middelen

UWV kan de volgende instrumenten inzetten:

• Proefplaatsingen: met proefplaatsingen kunnen werkgever en werknemer kijken of iemand geschikt is voor de functie.
• Loondispensatie: UWV komt met dit instrument werkgevers tegemoet in de loonkosten.
• De no-riskpolis: de no-riskpolis komt werkgevers tegemoet in de loonkosten als iemand uit de doelgroep van de Participatiewet ziek uitvalt.
• Begeleiding/jobcoach: voor de begeleiding op de werkplek.
• Werkvoorzieningen: als een aanpassing van de werkplek noodzakelijk is.

Overige ondersteuning:

Het regionale Werkbedrijf speelt een belangrijke rol bij de matching. Het ondersteunt werkgevers om mensen uit de doelgroep te plaatsen op de extra banen.

Werkgevers kunnen ook gebruik maken van de kandidatenverkenner banenafspraak. Hierin kunnen zij direct en doelgericht zoeken in geanonimiseerde profielen. In de kandidatenverkenner staat informatie over opleiding, arbeidsverleden, werkwensen en over de begeleiding van mensen met een arbeidsbeperking die nodig is.

De regionale WerkgeversServicepunten ondersteunen de werkgevers die regionaal en lokaal werken. Het landelijk WerkgeversServicepunt is er voor werkgevers die bovenregionaal en landelijk werken. Deze WerkgeversServicepunten kunnen werkgevers ondersteunen en advies geven over de mogelijkheden binnen hun bedrijf om mensen met een arbeidsbeperking aan de slag te krijgen. Door bijvoorbeeld taken op een andere manier te organiseren, zodat er een geschikte functie voor iemand met een arbeidsbeperking ontstaat (het bedrijfsadvies Inclusief Herontwerp Werkprocessen).

Bedrijfsadvies inclusieve arbeidsorganisatie

Wat houdt het bedrijfsadvies Inclusief Herontwerp Werkprocessen (IHW) in?

UWV zet bedrijfsadviseurs inclusieve arbeidsorganisatie kosteloos in om ondernemingen te begeleiden die hun organisatie duurzaam toegankelijk willen maken voor mensen met een arbeidsbeperking. Hiervoor zijn 60 werknemers speciaal opgeleid. In 6 stappen leiden komen ze tot een advies met de mogelijkheden tot herverdeling van taken en nieuwe functies voor één of meerdere kandidaten uit de doelgroep.

Het advies is een onderdeel van Inclusief Herontwerp Werkprocessen (IHW). Doel van het hele proces is om mensen met beperkingen aan het werk te helpen. Het is een instrument dat bijdraagt aan beter toegankelijke arbeidsorganisaties, oftewel inclusieve arbeidsorganisaties. Dat zijn arbeidsorganisaties waarin werknemers naar vermogen bijdragen aan het bedrijfsresultaat. Een inclusieve arbeidsorganisatie is daarom ook in staat om mensen met arbeidsbeperkingen op te nemen en duurzaam in dienst te houden en te voorkomen dat werknemers voortijdig uitvallen met beperkingen door ziekte of veroudering.

Voor meer informatie hieromtrent of voor het maken van een afspraak kunt u contact opnemen met het Werkgeversservicepunt Zuid-Limburg.